اصول برگزاری مراسم عزاداری بوشهری

0
32

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کرانه بوشهر صدیقه خضری‌مقدم در یادداشتی نوشت: برگزاری مراسم و بزرگداشت‌های مذهبی اگر چه دارای اصول و چهارچوب‌های کلی است؛ اما در جاهایی که شرع مقدس اسلام درباره نحوه برگزاری آن‌ها نظری نداده باشد، قاعده این است که بر طبق عرف و آداب و رسوم و عادت هر قوم و منطقه برگزار می‌شود.

به عبارت دیگر، آنچه مورد قبول و تأکید مذهب قرار گرفته، عزاداری برای امام‌حسین (ع) است، اما نحوه برگزاری آن به مردم واگذار شده است.

به همین دلیل برگزاری مراسم جشن و سرور و یا عزاداری‌ها در مناطق و محیط‌های مختلف متفاوت است و تا جایی که این رسوم و عادت خلاف کلیات شرع نباشد مورد تایید اسلام است.

سیاه‌پوشی و آماده‌سازی محل برگزاری مراسم اولین فعالیت‌های تیم برگزاری مراسم است که معمولا توسط جوانان محل برگزار می‌شود.

لالایی زنان پای گهواره حضرت علی‌اصغر(ع) یکی از آیین‌های ویژه بانوان در این ماه آماده‌سازی گهواره نمادین حضرت علی‌اصغر (ع) است که با پارچه‌های رنگی زیبا تزئین می‌شود و زنان در روزهای منتهی به عاشورا همگام با حضرت رباب گهواره را تکان می‌ دهند و لالایی برای کوچکترین سردار کربلا می‌خوانند.

مادران کودکان خود را برای شفا و بیمه حضرت علی‌اصغر(ع) در گهواره می‌گذارند و با دعاهای عزاداران همراه است.

روز عاشورا گهواره نمادین حضرت علی‌اصغر (ع) به نشانه شهادت ایشان سیاه‌پوش می‌شود.

آیین‌های بسیاری دیگری هم ویژه بانوان از ابتدای محرم وجود دارد که می‌توان به حجله قاسم، شمع زنی، طفل صغیر و صبحدم اشاره کرد.

سینه‌زنی سنتی در بوشهر یکی از ویژگی‌های عزاداری‌های ماه محرم در استان بوشهر است که با شکوهی خاص و ریتمی جذاب در نقاط مختلف استان برگزار می‌شود و علاقمندان از نقاط مختلف استان دارد.

هم‌صدایی و هم‌نوایی جمعیت یک‌رنگی، یک‌دلی و یگانگی جمع را بازگو می‌کند و این همه نشان دهنده ارادت، عشق و علاقه به واقعه خونبار کربلا و مولایشان امام حسین (ع) است.

این نوع سینه‌زنی بوشهر دارای سابقه‌ای طولانی است و در طول سال‌ها حفظ شده است و هم‌اکنون در دیگر نقاط کشور نیز از این نوع سینه‌زنی الگو گیری شده است.

مراسم سینه زنی بوشهر با نوحه خوانی شخصی که به عنوان پیشخوان یا سرخوان شناخته شده آغاز می‌شود.

در ابتدای مراسم خردسالان، جوانان و دست اندرکاران مسجد گرد پیشخوان در وسط محل برگزاری مراسم حلقه‌ای دایره شکل تشکیل می‌دهند که به آن «بُر» می گویند.

سینه‌زن‌ها همراه با حرکت موزون پا، گرد پیش خوان می‌چرخند و با هم‌سرایی در جواب نوحه پیش‌خوان، او را همراهی می کنند.

معمولا در هنگام همخوانی سینه زده نمی‌شود. پس از اجرای چهار یا پنج نوحه مختلف زیر واحد زمانی که ریتم سینه زنی و نوحه‌ها به اوج می رسد نوحه خوان پس از مکثی که حدود ۱۰ تا ۱۲ ضربه سینه زنی به طول می‌انجامد با گفتن «واحد» دستوری را برای سینه زن‌ها صادر می کند.

واحد، اوج هیجان در مراسم عزاداری است. در این زمان فقط نوحه خوان است که می خواند و سینه زن سینه می‌زند ولی چیزی نمی‌خواند همه در شور و جذبه‌ای فرو می روند که حتی ضربه‌های دردناک دست بر روی سینه را احساس نمی‌کنند.

آیین یزله یکی از رسوم دیرین استان بوشهر
به‌ویژه در ایام محرم است که به شیوه‌ای خاص و شورانگیز اجرا می‌شود. این مراسم پس از سینه زنی سنتی اجرا می‌شود.

نحوه انجام آن بدین صورت است که افراد با گرفتن کمر فرد جلو (مانند قطار بازی بچه‌ها)، تشکیل یک قطار انسانی داده و با ضرب آهنگ شعر یزله، به نرمی قدم برداشته و به جلو می‌روند.

در مراسم عزاداری، گروه پس از طی مسافتی ایستاده و دایره وار و خمیده به سمت مرکز، با ریتم یزله شروع به سینه زنی می‌کنند که اشعار و نوحه‌هایی که در این مراسم می خوانند بستگی به زمان آن مراسم دارد.

مثلاً در شب تاسوعا همه با هم می‌خوانند «شب تاسوعاست امشب» و تک خوان در جواب می‌گوید: «کربلا غوغاست امشب» حتی به این مراسم در گفتار عامیانه ( هیامظلوم ) هم گفته می‌شود.

 

کارشناس مسائل مذهبی

مطالب قبلیسهم بازاریان و پزشکان بوشهری در پرداخت مالیات کمتر از ۴ درصد
مطالب بعدیمعجزه‌های مذاکره با غرب؟!

دیدگاهتان را بنویسید

دیدگاه خود را بنویسید
نام خود را وارد کنید